Nederlandse nuchterheid vs. Molukse gewoonten – deel 1

Met heimwee denk ik regelmatig nog terug aan Ambon. Mijn tweede thuis; waar alles soms héél anders aan toe gaat dan hier thuis in Nederland. In juni 2010 ben ik er 3 weken samen met mijn moeder geweest. En in 2013 ben ik er weer geweest. Helaas om een verdrietige reden; het overlijden van mijn broer. Wat ik van te voren nooit had kunnen bedenken, is gebeurd tijdens mijn verblijf… Mijn beetje Hollandse nuchterheid ben ik daar even verloren

Vlucht naar Ambon – De reden voor een plotselinge reis naar mijn familie op Ambon had te maken gehad met het overlijden van mijn broer. De reis was gepland na het nieuws die ik van mijn oom had gekregen. We hadden een ticket geregeld voor een vlucht naar Ambon. Heel spijtig had ik eerst mijn verlopen paspoort moeten verlengen, wat met grote pech langer had geduurd dan normaal. De begrafenis had ik toen niet meer kunnen halen. Maar mijn gevoel zei dat ik er toch heen moest gaan. Helaas zonder mijn moeder, die zag de lange reis (heenweg van deur tot deur was 35 uur en terugweg  38 uur) niet zitten. Ik wilde er heen voor mijn familie daar, voor mezelf om toch nog afscheid te kunnen nemen. Maar ik ging er ook heen namens mijn moeder, zo was zij er ook een beetje bij.

CIMG0002 Een teken – Met open armen werd ik er ontvangen. Ondanks de verdrietige reden was het heel fijn om er te zijn. Ik was weer thuis. Mijn schoonzus vertelde me van een droom. En de vrouw van mijn neef had in een visioen hetzelfde gezien als mijn schoonzus. Ze zagen de dag van de begrafenis van mijn broer voor zich. Op het moment dat zijn kist naar buiten werd gedragen, om begraven te worden, zagen zij onder zijn kist een kleiner kistje hangen. Dit zou ook begraven worden samen met de kist van mijn broer. Voor hen was dit een heuse boodschap. Het kleinere kistje moest het kistje voorstellen van mijn overleden tante, de zus van mijn moeder. Ze was een heel klein vrouwtje, vandaar het kleine kistje.

Mijn tante speelde een grote rol in de opvoeding van mijn broer. Mijn broer verhuisde voor zijn werk naar een andere stad, Masohi, op een ander eiland (Ceram). Daar verhuisde mijn tante later ook naartoe, toen de burgeroorlog (tussen christenen en moslims) aan de gang was. Zij werd daar toen begraven na haar overlijden. Op Ceram woont verder geen familie van ons.

De boodschap die uit de droom en het visioen werd gehaald, was dat mijn tante teruggehaald moest worden van Ceram naar Ambon. Ze moest weer thuisgebracht worden naar haar geboortedorp, bij de rest van de familie. Mijn broer woonde op Ambon in zijn ouderlijk huis, waar mijn moeder en haar broers en zussen ook zijn opgegroeid. Op het moment dat ik op bezoek was, was mijn tante dus helemaal alleen op Ceram. Mijn broer was net begraven, dus het graf zouden ze pas afmaken nadat mijn tante er ook weer bij was.

Een Molukse gewoonte is dat familieleden begraven worden naast het huis waar ze hebben gewoond. Mijn opa en oma zijn begraven zo’n 50 meter van het huis vandaan. Mijn oom en nu mijn broer zijn begraven in de achtertuin. En de bedoeling was dat mijn tante er ook bij zou komen.

Mijn schoonzus vond het wel een goed idee om mijn tante (de overblijfselen) te halen vanuit Masohi en naar hun huis op Ambon te brengen, nu ik er ook was. Het leek mij wel erg bijzonder en ook wel een mooi idee. De dag na mijn aankomst zijn wij, mijn schoonzus, 2 neefjes en ik, met de boot naar Ceram gevaren. Op dat moment besefte ik nog niet heel goed wat er allemaal zou gaan gebeuren. Ik vond het toch ook wel een plicht uit respect om mee te gaan. Ik ging mee, ook namens mijn moeder. Zij heeft nooit afscheid kunnen nemen van haar zus. Voordat wij vertrokken, kwam de dominee bij mijn schoonzus thuis langs. Er werd gebeden, zodat alles goed zou gaan. Wij gingen naar Masohi toe om de overblijfselen van mijn tante op te graven.

Nog even langs de markt.

Nog even langs de markt.

Eenmaal aangekomen in Masohi was mijn schoonzus daar naar de dominee geweest. Die zou de volgende dag meegaan met ons naar het graf van mijn tante. Er moest ook toestemming gevraagd worden bij de burgemeester. Dit was gewoon een formaliteit. Toestemming zouden we wel krijgen. We hadden het er ook over gehad hoe we de overblijfselen mee zouden nemen. Dus een bezoekje aan de lokale markt werd ook gedaan. We zochten een sporttas uit en hadden deze gekocht, met ook nog een laken om het netjes in te wikkelen. Ik had nog gekeken of de sporttas wel groot genoeg zou zijn. Mijn schoonzus wilde een kleine sporttas kopen; ten slotte was mijn tante erg klein. Met mijn eigen lengte als referentie gebruikend, kwam ik toch tot de conclusie een iets grotere sporttas te kopen. Dan wist je zeker dat de botten er in paste. Nu was het wachten tot de volgende dag, dan zouden 2 andere neven van mij komen. Zij zouden het graafwerk gaan doen.

CIMG0021

Samen eten na een dienst bij ons thuis, met een van mijn neven.

Wordt vervolgd in Nederlandse nuchterheid vs. Molukse gewoonten – deel 2

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s