In mijn vorige blog heb ik al over een deel van mijn bizarre gebeurtenis kunnen vertellen. Voor mij was het iets ongewoons wat ik waarschijnlijk nooit meer mee ga maken. Voor mijn familie op Ambon was dit een doodgewone situatie (al is het geen alledaagse gebeurtenis). De overblijfselen van mijn tante zou opgegraven worden, om teruggebracht te worden naar haar familie op Ambon.

De dominee had al voor ons gebeden. Voor het opgraven van mijn tante was al een dominee geregeld. Het papierwerk was op orde voor de aanvraag. De sporttas en het laken om de overblijfselen in mee te nemen was ook al geregeld. Het vervoer naar de boot was geregeld. Nu was het alleen nog wachten tot de volgende dag op 2 neven van mij die de overblijfselen zouden opgraven.

Het echte werk begint – De volgende dag was aangebroken. Het was tijd om m’n andere twee neven op te halen bij de haven. Daarna ergens lekker lunchen. En vervolgens met z’n allen de dominee ophalen om met hem naar het graf van mijn tante te gaan. De dominee heeft gebeden en het graven kon beginnen. Wat een klus is dat, zeg! Ze waren met 5 man bezig. En het heeft uren geduurd. Mijn schoonzus en ik keken alleen maar toe. Ik vond het iets te spannend voor mezelf om daar aan mee te helpen. We hadden gedacht dat we na de graafklus de botten dan moesten rapen om het in de sporttas te doen. Maar na een aantal uur kwamen m’n neven bij het binnen-laken wat aan de kist was vastgemaakt. De kist zelf was al helemaal weggeteerd. Het laken was nog intact. Toen kwamen we op het idee om te kijken of we het laken in een keer omhoog konden tillen. Dan konden we m’n tante in haar geheel uit het graf halen. En dat lukte! Dat was toch wel even een bizar en ook bijzonder moment. We konden zien dat haar kleren er nog goed uitzagen. Ze was toen al zo’n 9 jaar overleden. Dus zag je alleen botten en haar haar. We hadden het niet gedetailleerd bekeken, hoor. Maar toch waren we nieuwsgierig.

 Plan van aanpak – Goed! Uitgegraven en al lag ze daar. Mijn neven maakten het lege graf weer netjes. Ondertussen was het al donker geworden. Dus met de lichten van onze mobiele telefoons konden zij het lege graf weer dichtgraven. De sporttas ging ‘m niet meer worden. Het leek ons net zo “gemakkelijk” om haar zo mee te nemen als dat ze uit haar graf is gehaald. Maar hoe moesten we haar dan mee nemen? Tijdens het uitgraven was er al een kennis van mijn schoonzus komen kijken. Het was best gezellig en er werd wat afgekletst. Deze oom dacht met ons mee. Er werd een nieuw plan gemaakt. Want we zouden m’n tante, zoals eerder gezegd, in haar geheel zo meenemen. En dan ook helemaal naar Ambon. Met dus ook een tocht op de boot waar ook veel andere mensen op meereisden. Maar allereerst moest ze vervoerd worden naar het huis van mijn schoonzus. Mijn neven zijn dus handige mannen. Even de bosjes in, op zoek naar grote, stevige takken/stammen. Daar hebben ze een brancard van gemaakt, zodat m’n tante er op kon liggen (we hebben het nog steeds over de overblijfselen). Zo hebben we haar in het busje mee kunnen nemen. Het was al pikdonker toen we terug gingen naar huis. Ik vond het toch wel een bizarre gedachte dat m’n tante achterin het busje lag. Thuis aangekomen zou zij in de woonkamer blijven liggen. M’n neven gingen er respectvol mee om. Ze werd niet op de grond neergelegd. Maar op twee banken. Waar ik daarna wel een beetje de rillingen van kreeg, was dat 2 neven een matras pakten en het bij mijn tante ernaast legden. Zij gingen daar slapen. Ik was toch wel blij dat ik de slaapkamer deelde met mijn schoonzus. Want ik durfde toch niet meer alleen te slapen.

Lange terugreis van Seram naar Ambon – De kennis van mijn schoonzus werkte bij de politie. Hij had, toen we nog bij het graf van mijn tante waren, een lijkenzak geregeld. Onze plannen voor de terugreis werd veranderd, doordat we mijn tante anders zouden vervoeren. We gingen via een andere haven met een grote boot mee. Zo kon het busje met mijn tante erin ook mee. Als andere mensen zouden weten van wat/wie we meenamen, zouden velen waarschijnlijk niet mee willen met de boot. En op deze manier hoefden we geen slapende honden wakker maken. Eén van mijn neven bleef in het busje. En de rest ging in de gedeelte zitten waar ook alle anderen waren. Toen we eindelijk bij de boot waren, hadden we er al 3 uur rijden op zitten. De haven bij Masohi had alleen boten waar alleen personen in werden vervoerd. We moesten daarom een flink stuk rijden naar een ander haven. Aangekomen op Ambon werden we opgewacht door een ander familielid met een busje. Daar stapten we allemaal over om vervolgens naar Kusu-Kusu Sereh (geboortedorp van mijn familie) te gaan.

Laatste rustplaats – Toen we bij het familiehuis aankwamen, waren er dorpsgenoten al heel druk bezig met het maken van een nieuwe kist voor mijn tante. In de achtertuin was al een gat gegraven voor een nieuwe plek voor mijn tante. Familie en bekenden zaten al te wachten op ons. De kist was uiteindelijk af en ook mooi met stof bekleed. Het  stond in de woonkamer waar mijn tante uiteindelijk in is gelegd. Het leek eigenlijk op een gewone begrafenis. Familieleden, nichten van mijn moeder en tante, kwamen kijken. En wat een respect is er toch! Dat vond ik wel heel mooi om te zien. Het was nu wachten tot de dominee weer zou komen om te bidden. Daarna werd mijn tante opnieuw begraven, in de achtertuin, bij haar broer en neef. Thuis!

Tijdens deze (ik noem het toch maar gewoon) begrafenis heb ik mijn moeder in Nederland gebeld. Zo was ze er toch een beetje bij. Ze kon de dominee volgen en ik heb haar daarna even kort gesproken van wat er was gebeurd. Uitgebreid verslag kwam thuis wel. Maar op deze manier kon zij toch ook afscheid nemen. Ik vond het toch bijzonder dat ik hier bij kon zijn. Ook ik heb nooit meer afscheid kunnen nemen van mijn tante. Ondanks dat ik haar maar een keer in mijn leven heb gezien, voelde ik écht wel een band met haar (en ook al m’n andere familieleden).

Andere wereld – Het besef, van wat er allemaal gebeurd is en wat ik daar heb meegemaakt, dat kwam echt goed toen ik weer thuis was. Op het moment daar op Ambon ging ik er heel gemakkelijk in mee. Omdat ik daar was, voelde deze gebeurtenis wel als gewoon. Al was dit voor mij wel al heel bizar. Dat vertelde ik ook aan mijn familie. Hier in Nederland gebeurt zoiets niet. Maar thuis in Nederland merkte ik toch wel dat ik daar in een andere wereld zat, met andere gebruiken en gewoontes. Toen ik het aan anderen vertelde, keken zij me vol verbazing aan. Maar ik moest het toch ook allemaal even laten bezinken. Ik was net weer thuis in Nederland, mijn vriend moest werken. Ik was alleen. Nou, ik kan je vertellen… Ik scheet zeven kleuren! Ik geloof namelijk wel dat er meer is dan alleen de mensen op aarde. De geesten/zielen van overledenen zijn er ook. En dat ik op dat moment alleen thuis was, vond ik toch even niet prettig. Al weet ik zeker dat mijn tante en mijn broer echt niet zouden gaan spoken of kwaad willen.

Het was een bijzondere ervaring om mee te maken!

Dit is toch wel een echt cultuurverschil. Hoe zou jij hiermee omgaan?